مت دیمون (به انگلیسی: Matt Damon) (متولد ۸ اکتبر ۱۹۷۰) بازیگر، فیلمنامهنویس و تهیه کنندهآمریکایی است. دوران حرفهای او از زمانی شروع شد که با همراهی بن افلک در فیلم ویل هانتینگ خوب به عنوان نویسنده فعالیت کرد و بخاطر همین نیز این دو برنده جایزه اسکار بهترین نمایشنامه اصلی شدند. همچنین بخاطر بازی وی در این فیلم نیز مت دیمون نامزد دریافت جایزه اسکار، جایزه گولدن گلوب، جایزه ستلایت و جایزه انجمن بازیگران فیلم شد.سپس مت دیمون را در فیلم زیبای نجات سرباز رایان دیدیم. وی در این فیلم با تام هنکس همبازی بود. سپس شروع به نقشآفرینی در سهگانههای
اوشن و بعد، مجموعه فیلمهای بورن کرد. دیمون در فیلمهای ژانر درام نیز به خوبی ظاهر شد و فیلمهای زیبایی همچون سیریانا، چوپان خوب ورفتگان از جمله آثار درام وی است. وی همچنین بخاطر نقشآفرینیاش در فیلم شکستناپذیر نامزد دریافت گولدن گلوب شد.در سال ۲۰۰۷ ستاره مت دیمون را در پیادهرو شهرت هالیوود نصب کرده و مجله پیپل وی را به عنوان یکی از جذابرتین بازیگران مرد جهان معرفی نمود. مت دیمون همچنین از دسته هنرمندان فعال در عرصه خیریه نیز است. وی موسس و پشتیبان موسسات خیریه در حوزههای مختلف همچون مقابله با فقر و گرسنگی در آفریقا و یا فراهمکردن آب آشامیدنی سالم برای مردم نیازمند جهان است.
کودکیمت دیمون متولد شهر کمبریج در ایالت ماساچوست است. پدرش کنت، از فعالان بورس، و مادرس نانسی، استاد دانشگاه بود. پدرش از اصل اسکاتلندی-انگلیسی است و مادرش فنلاندی-سوئدی. برادر مت دیمون نیز در عرصه هنری و مجسمهسازی فعالیت میکند. چندی بعد وی به همراه خانوادهاش به نیوتون میروند اما بعد از طلاق والدینشان، به همراه مادر مجدداً به کمبریج برمیگردند. بن افلک از دوستان صمیمی مت دیمون است و این دو از کودکی با یکدیگر دوستان نزدیکی بودند. همچنین هوارد زین، تاریخدان، نیز از همسایههای مت در این محله بودند.مت دیمون دوران مدرسه خود را در همین شهر گذراند. در دوران مدرسه بخاطر قد کوتاهش، همیشه ترس شدیدی داشتُ به عنوان یک نوجوان تنها، خودش میگوید: حس نیاز به تعلق داشتن به جایی ولی تعلق نداشتن…
شاید اولین بازیگری متدیمون در دوران دبیرستانش شروع شده باشد جایی که او در نقشهای مختلف تئاتر بازی میکرد. وی همیشه از معلم نمایشش تقدیر میکرد ولی جایی نیز گفته بود که او (معلمش) همیشه به بن (بن افلکت) توجه بیشتری داشته و نقشها و گفتارهای طولانیتر را به او میدهد.مت دیمون از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲ در دانشگاه هاروارد تحصیل میکرد اما هیچوقت فارغالتحصیل نشد. در دانشگاه رشته وی زبان انگلیسی بود و در دانشگاه هم نقشهای زیادی را در تئاتر آنجا قبول میکرد. چندی بعد نیز برای ادامه بازیگری، تصمیم به ترک تحصیل گرفته و از دانشگاه هاروارد خارج میشود. بعدها در مورد این تصمیمش گفت که زمانی فهمید که تصمیمش اشتباه بوده که دیگر کار از کار گذشته بود.بازیگریشروع بازیگریاولین نقش مت دیمون در سن ۱۸ سالگی به وی داده شد. نقش وی یک دیالوگ یک خطی بود که در فیلم پیتزای مرموز آنرا اجرا کرد. در سال ۱۹۹۲ و زمانی که از دانشگاه خارج شد، نقش بزرگی در فیلمگرونیمو: افسانه آمریکایی پیدا کرد. در این فیلم او با جین هکمن همبازی بود. از نقشهای بعدی وی میتوان به نقش مت دیمون به عنوان یک سرباز معتاد در فیلم شجاعت در زیر آتش آتش اشاره نمود. وی بخاطر بازی در این فیلم و بخاطر فقط ۲ روز فیلمبرداری مجبور شد در عرض ۱۰۰ روز حدود ۱۸ کیلوگرم وزن کم کند. بعد از این رژیمی که خودش بدون مشورت گرفت، به او گفته شد که بسیار خوش شانس بود که قبلش کوچک نشد. اما تلخی رژیمش با مورد توجه گرفتن نقشش در فیلم کم کم از بین رفت. روزنامهواشینگتن پست طی مقالهای، نقش وی را بسیار تاثیرگذار توصیف کرد. مت دیمون خود چندی بعد گفت که به خطر انداختن سلامتش برای به تصویر کشیدن هرچه بهتر نقشش ارزشش را داشت.
شهرتدر اوایل ۱۹۹۰ بود که مت دیمون به همراه دوست دوران کودیکیش، بن افلک نمایشنامهای در مورد جوانی که نخبه ریاضی بود نوشتند و با توصیههای چند نفر از آشنایان، تغییراتی نیز در ان دادند که در نهایت، نتیجه کار آنها تبدیل شد به فیلم ویل هانتینگ خوب. این فیلم نامزد دریافت ۹ جایزه اسکار شد و خود مت و بن موفق به کسب یک اسکار شدند. مت دیمون بخاطر نقشآفرینیاش نامزد دریافت یک جایزه اسکار دیگر نیز شده بود. حقوقی که بن و مت بخاطر نویسندگی این فیلم دریافت کردند برابر بود با ۶۰۰.۰۰۰ دلار، این در حالی بود که فیلم فروشی بالغ بر ۲۲۵ میلیون دلاری را تجربه میکرد.
ستاره شدن در هالیووددایمون بخاطر متفاوت بودن نقشهایش در فیلمهای مختلف شناخته میشود. اما در این میان نقشهای اولیه او به در فیلمهای درام عاشقانه زیادموفق نبودند. فیلمهایی همچون
تمام اسبهای زیبا و افسانه بگر ونس را میتوان از این دسته از فیلمها دانست که انتقاداتی به آنها وارد است. از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۷، مت دیمون با بازی در فیلمهای دنبالهدار موفق شد شهرتی جهانی برای خود کسب کند. بازی وی در کنار براد پیت وجورج کلونی در فیلم یازده یار اوشن شهرت بسیاری برای وی به ارمغان اورد که با ساخت قسمتهای بعدی آن، دوازده یار اوشن و سیزده یار اوشندر سالهای بعد، شهرتش دو چندان شد. از فیلمهای مشهور دیگر وی در اینم دوراه میتوان به مجموعه فیلمهای بورن اشاره نمود که مت در انها نقش
جیسون بورد را بازی کرده است. این سه فیلم شامل هویت بورن (۲۰۰۲)، برتری بورن (۲۰۰۴) و اولتیماتوم بورن (۲۰۰۷).فیلم بعدی مت دیمون، برادران گریم بود که موفقیت اقتصادی خوبی کسب نکردو چندی بعد در همان سال سیریانا را بازی کرد. در سال بعد مت دیمون به فیلم چوپان خوب پیوست جایی که با رابرت د نیرو همبازی بود و نقش یک ماموس سازان جاسوسی آمریکا را بازی میکرد. از طرف دیگر، چندی بعد نقش یک گانگستر مخفی در تیم پلیس را در فیلم رفتگان بازی کرد. صدای مت دیمون در نسخه انگلیسی کارتون پونیو روی صخره کنار دریا استفاده شده است. این انیمیشن در سال ۲۰۰۹ در آمریکا اکران شد. وی همچنین نقش کوتاهی در سریال انتورایج داشته. در این سریال او نقش خودشرا بازی کرده.مت دیمون در بازیهای بعدی خود، نقشی در فیلم
خبرچین (۲۰۰۹) به ایفای نقش پرداخت که بخاطر نقشآفرینیاش نامزد دریافت جایزه گولدن گلوب شد. در ادامه همین سال، فیلم شکستناپذیر را بازی کرد. در این فیلم مورگان فریمن نیز حضور داشت. بخاطربازی در این فیلم او نامزد دریفا یک جایزه اسکار شد.در سال ۲۰۱۰ مت شروع به همکاری با کارگردان فیلمهای بورن، پل گرینگرس در فیلم
منطقه سبز کرد.از فیلمهای سال ۲۰۱۱ مت دیمون میتوان به
مسری، خوش قدم ۲ و
یک باغوحش خریدیم اشاره نمود. سپس وی در سال ۲۰۱۲ فیلم
پشت چهلچراغ را بازی میکند. از همبزی های او در این فیلم میتوانبهمایکل داگلاس اشاره نمود و کارگردان این فیلم نیز استیون سودربرگ بود.از آخرین آثار مت دیمون، فیلم ایلیسیم محصول ۲۰۱۳ است. در این فیلم مت نقش یک ماشین دزد سابق که هماکنون کارگر کارخانه است را بازی کرده. کارگردان و نویسنده فیلم نیل بلومکامپ است. از آثار قبلی این کارگردان میتوان به منطقه ۹ اشاره نمود.
فیلمهای آیندهدر ۱۸ ژانویه ۲۰۱۲ بن افلک و مت دیمون تایید کردند که علاقه به ساخت فیلمی در مورد حوادث پیش امده در شهر بوستون را دارند. از دیگر فیلمهای آتی مت دیمون میتوان به
تئوری صفر و
مردان تاریخیاشاره نمود که در این بین، فیلم مردان تاریخی به کارگردانی جورج کلونی است.
زندگی شخصیمت دیمون مدتی با همبازی سابقش در فیلم ویل هانتینگ خوب، مینی درایور آشنا بود. سپس وارد یک رابطه دو ساله با وینونا رایدر که بازیگر بود شد. سپس در سال ۲۰۰۳ و در زمانی که در حال فیلمبرداری یکی از فیلمهایش بود، با دختری آرژانتینی الاصل به نام لوسیانا باروسو آشنا میشود. لوسیانا در آن زمان پیشخدمت کافه بود. این زوج در یک مراسم خصوصی در سال ۲۰۰۵ با یکدیگر ازدواج میکنند. قابل ذکر است که باروسو از ازدواج قبلیش دختری به نام الکسا داشت. این دو بعد از ازدواج صاحب ۳ فرزند دختر دیگر میشوند. این زوج هماکنون ساکن لسآنجلسهستند.
فیلمشناسی- ویل هانتینگ خوب (١٩٩٧)
- باران ساز (١٩٩٧)
- نجات سرباز رایان (١٩٩٨)
- دگما (١٩٩٩)
- اقای ریپلی با استعداد (١٩٩٩)
- یازده یار اوشن (٢٠٠١)
- هویت بورن (٢٠٠٢)
- گری (٢٠٠٢)
- دوازده یار اوشن(٢٠٠۴)
- برتری بورن (٢٠٠۴)
- سیرایانا (٢٠٠۵)
- چوپان خوب (٢٠٠۶)
- رفتگان (جدا افتاده) (٢٠٠۶)
- سیزده یار اوشن (٢٠٠٧)
- اولتیماتوم بورن (٢٠٠٧)
- منطقه سبز (٢٠١٠)
- ایلیسیم (٢٠١٣)
- پشت چلچراغ (۲۰۱۳)
جوایز
- جایزه اسکار بهترین فیلمنامهٔ اورجینال برای فیلم ویل هانتینگ خوب (برنده)
- جایزه گلدن گلوب بهترین فیلمنامه برای ویل هانتینگ خوب (برنده)
- جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای ویل هانتینگ خوب (نامزد) - به جک نیکلسون باخت.
- جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای شکست ناپذیر (نامزد) - به کریستوف والس باخت.
- جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای شکست ناپذیر (نامزد)
منبع:www.topnaz.com